నళ్లె [Tel.] n. A span, జేన. నళ్లేడు nalleḍu. adj. Of the size of a span, or, of four finger's breadth. జేనెడు, లేక, బెత్తెడు.

   నళ్లెరు or నల్లేరు [Tel.] n. The plant termed cissus quadrangularis, (Rox. i. 407,) a weed used in dyeing, వజ్రవల్లి. కొండనల్లేరు samphire.

   నల్వము [Skt.] n. A furlong or a distance of four hundred cubits or 200 yards.

   నళ [Tel.] n. Name of a year. ఒక సంవత్సరము.

   నవ [Tel.] n. An itching. జిల, దురద. నవగొను nava-goṇu. v. n. To itch. నవనవలాడు nava-naval-āḍu. v. n. To flourish, prosper, thrive.

   నవటాకు [Bengali.] n. One eighth part of seer.

   నవత్ [Tel.] adj. Budding, వికసించెడి. "నవన్మతిన్," A. vi. 60. టీ.. పల్లవించే బుద్ధిచేతను.

   నవత [Tel.] n. Languishing illness, decline. దీర్ఘజాడ్యము, నగయుట. Pain, Sorrow, దుఃఖము.

   నవనీతము [Skt.] n. Fresh butter. అప్పుడు చిలికియెత్తినవెన్న.

   నవము [Skt.] adj. New, కొత్త. n. Praise, స్తోత్రము, పొగడ్త. Nine, తొమ్మిది. నవంనవం ప్రీతిరహోకరోతి (Māgha) every moment presented fresh beauties. నవసంఖ్య the figure nine; viz. ౯ which the poets say is the form of a beautiful ear. నవమన్మథుడు a second Cupid. నవసుందరి a second Venus, a rival to Venus. నవకము navakamu. adj. New, fresh, blooming, నూతనమైనది. Nine, తొమ్మిది. n. Freshness, tenderness, మృదుత్వము. Youth. యౌవనము. "చక్కదనముంబలంబు నవకంబునుశీలము." Nagnajit. ii. 27. నవగ్రహబిళ్ల nava-graha-billa. n. A brooch set with nine stones (ruby, emerald, sapphire, &c.) sacred to the "nine constellations." నవతి navati. n. Ninety. నవధాన్యములు nava-dhānya-mulu. n. The nine sorts of grains, viz., Rice, wheat, Bengal gram, &c. నవమము navamamu. adj. Ninth. తొమ్మిదవ. నవమాలిక. nava-mālika. n. The doubel Jasmine. విరజాజి. నవమి navami. n. The ninth lunar day either of the light or dark fortnight. తొమ్మిదవతిథి. నవరంధ్రములు or నవద్వారములు nava-randhra-mulu. n. The nine apertures of the body. నవరత్నములు. nava-ratnamulu. n. The "nine gems," a collective phrase: some reckon them as వజ్రము diamond, వైడూర్యము lapis-lazuli (cat's eye.) గోమేధికము agate, పుష్యరాగము topaz, నీలము sapphire, మరకతము emerald, మాణిక్యము ruby, విద్రుమము coral, మాక్తికము pearl. నవరత్నకిరీటము a gemmed crown. నవరత్నము a particoloured or mottled game cock. నవరత్నకంఠి or కంటె a neck jewel set with four or five sorts of stones. నవరాత్రి nava-rātri. n. The "Navaratri" or nine nights: an annual festival in honour of Durga: also called Dussarah, దసరా. నవరాశికము nava-rāsikamu. n. The rule of nine in Hindu arithmetic, i.e., the double rule of three; Compund Proportion.

   నవయు or నవియు [Tel.] v. n. To languish, sink, perish, to fall away in flesh. రోగాదులచేత కృశించు, శుష్కించు. నవిసిన worn away, worn out. ఇట్లు నవిసి నవిసి చచ్చుచున్నాడు he is dropping into his grave.

   నవరంగము [Skt.] n. A chamber, or summer house, standing alone in the square of a house. మధ్యరంగము. Vasu. ii. 35.

   నవరు Same as నగరు (q. v.) నవళ్లు for నగళ్లు navaḷḷu. n. Palaces. "వివిధోత్పాతంబులకును నవళ్లలోదోచుకీడునకు దోడ్తోకాంతి విధానము." M. XII. ii. 327.